Od kada postoje pivnice u Beogradu?

Brojni mladi ljudi danas ne znaju da pre samo nekoliko decenija nije bilo moguće izaći u kafić, odnosno u ugostiteljski objekat, u kome je samo služeno pivo. Danas, međutim kada se mogu posetiti brojne pivnice Beograd, njima to može da deluje gotovo nerealno.

Smatra se sa razlogom da je pivo jedno od alkoholnih pića koje je najstarije. Takođe podaci pokazuju da ljudi širom sveta najčešće konzumiraju ovaj alkoholni napitak, a odmah nakon vode i čaja u celom svetu upravo se nalazi pivo kao najpopularnije piće.

Napitak koji se uglavnom spravlja od hmelja ima specifičan ukus, a posebno su u novije vreme poznata takozvana zanatska piva, odnosno ona koja se proizvode u manjim pivarama. Upravo njih mogu konzumirati svi koji posećuju pivnice Beograd, mada se u u takvim ugostiteljskim objektima služe i piva čuvenih svetskih brendova.

Kratka istorija piva u Srbiji

Još u vreme kada su ovim područjem vladali članovi dinastije Nemanjića, mogu se primetiti pisani tragovi koji se vezuju za pivo. Čuvena Dečanska povelja, zatim Svetosavska hrisovulja i pismo srpskog kralja Vladislava svedoče o tome da je na području tadašnje Srbije bilo poznato kako se priprema pivo.

U to vreme se pivo pripremalo od žita i hmelja, a najčešće su ga konzumirali članovi vladajuće dinastije, odnosno ljudi koji su živeli na dvoru, s tim što nije bilo retko da su pivo konzumirali i bogati ljudi tog vremena, a bilo je prisutno i u manastirima. Naravno da u to vreme nije bilo govora o onome što danas postoji i u prestonici Srbije i u mnogim gradovima širom naše zemlje. Ne samo da su prisutne pivnice u Beogradu, nego i u drugim gradovima postoje ugostiteljski objekti, koji su specijalizovani najpre za posluživanje piva.

U vreme austrougarske vladavine, tokom 18 – og veka, dolazi i do naseljavanja stanovništva iz Nemačke na područje današnje Vojvodine. K +ako je među njima bilo i onih koji su se razumeli u pivarski zanat, to je upravo tokom 18 – og veka zabeleženo prvo pojavljivanje pivara na području naše zemlje.

Svakako da nisu postojale pivnice Beograd u to vreme je, ali jesu stanovnici i Beograda i mnogih drugih gradova konzumirali ručno spravljena piva. Postoje podaci da su nemački pivari, koji su se naselili tokom 18 – og veka na područje naše zemlje, svoje proizvode davali i austrougarskoj vojsci, a da je i beogradski mitropolit na svom dvoru mogao da konzumira pivo.

Zvanično se prvom pivarom u Beogradu smatra pivara Jovana Vajnhapala, koji je bio rodom iz Sremske Mitrovice. on je na području poznatom kao Zapadni Vračar u to vreme otvorio omanju pivaru i to 1839. godine. kao i ranije, i u to vreme je proizvodnja piva bila usmerena na ručni rad. Samo godinu dana kasnije u Savamali je kneginja Ljubica Obrenović dala da se otvori „ Kneževa pivara “, koja je među stanovnicima tadašnjeg Beograda bila poznata i kao „ Velika pivara “.

Treća pivara u Beogradu otvorena je na uglu ulica Cetinjske i Skadarske, a otvorio ju je oko 1850. godine Filip Đorđević, koji je bio mehandžija iz Beograda. Razlog zbog koga je ta pivara ostala upamćena kao „ Mala pivara “ jeste njen kapacitet, a proizvodnja se takođe odvijala ručno. Interesantno je naglasiti da je upravo ta pivara Filipa Đorđevića 1871. godine postala deo „ Prvog srpskog pivarskog društva “, koje je tada i formirano.

Čini se da današnje pivnice Beograd ne bi bile toliko popularne da pivarska industrija nije bila naročito razvijena na području naše zemlje, a za to je na prvom mestu zaslužan Ignjat Vajfert, koji je izgradio prvu parnu pivaru. Bila je to pivara koja se nalazila kod Mostarske petlje i koja je od 1873. godine počela da radi. Njen naziv je glasio „ Prva srpska parna pivara Đorđa Vajferta “. Upravo je te godine, Ignjatov naslednik, Đorđe Vajfert počeo da upravlja ovom pivarom, koja će kasnije da preraste u Beogradsku industriju piva i bezalkoholnih pića i da proizvodi čuveno BIP – ovo pivo.

Vajfertova pivara je proizvodila 50 000 hektolitara piva godišnje, što sasvim sigurno nije bila količina koja je zanemarljiva.

Posle završetka Prvog svetskog rata i dobijanja ratne odštete, Đorđe Vajfert je taj novac maksimalno iskoristio kako bi modernizovan proizvodnju piva. U to vreme dolazi i do promene u organizaciji, tako da postaje „ Prva srpska parna pivara Đorđe Vajfert AD “, odnosno akcionarsko društvo.

U periodu između dva rata je proizvodnja piva na godišnjem nivou porasla na do 180 000 hektolitara.

Po završetku Drugog svetskog rata, odnosno od 1947. godine pa do 1963. godine „ Prva srpska parna pivara Đorđe Vajfert “ menja naziv u „ 7. juli “ i funkcioniše kao javno preduzeće.

A što se tiče „ Male pivare “ Filipa Đorđevića, ona je od 1888. godine zvanično preuzeta od strane Bajlonija, odnosno firme „ Ignjat Bajloni i sinovi “, a na parni pogon prelazi krajem 20 – og veka.

Čini se da su pivnice Beograd danas potekle iz ove dve pivare, prosto zato što nastavljaju da gaje ljubav prema ovom napitku. Takozvana Mala pivara je bila izuzetno poznata i uspešna ne samo na području Beograda, nego i Srbije, a sa uspehom je funkcionisala i u periodu između dva svetska rata. Njen naziv je glasio „ Pivara Beograd “ u periodu između 1947. i 1963. godine.

Beogradska industrija piva i bezalkoholnih pića, čuveni BIP nastaje januara meseca 1963. godine i to nakon zajedničke sednice Radničkog saveta industrije piva „ 7. juli “, što je nekadašnja pivara Đorđa Vajferta, zatim firme „ Pivara Beograd “, što je ranije Bajlonijeva pivara i još jednog preduzeća.

Poznato je da je Beogradska industrija piva i bezalkoholnih pića bila izuzetno popularna, te da su brojni ugostiteljski objekti, iz kojih su danas nastale pivnice Beograd, zapravo u većini slučajeva služile upravo čuveno BIP – ovo pivo.